Trước khi tiến hành giải các bài tập hóa trị ở bài 10 hóa 8, các em cần ôn tập lại lý tuyết thật cẩn thận đặc biệt là các định luật liên quan đến hóa trị căn bản cùng bảng hóa trị cuối sách sẽ giúp ích cho việc giải nhanh và chính xác nhất có thể.
I. Hoá trị của một nguyên tố được xác định bằng cách nào?
1. Cách xác định
Quy ước: Gán cho H hóa trị I
Nguyên tử nguyen tố khác liên kết được với bao nhiêu nguyên tử hidro thì nó có hóa trị bấy nhiêu
Thí dụ:
HCl: Clo hóa trị I
H2O: Oxi hóa trị II
NH3: Nito hóa trị III
Hóa trị của oxi được xác định là hai đơn vị, nguyên tử nguyên tố khác có khả năng liên kết như O thì tính là hai đơn vị
Thí dụ:
Na2O: 2Na liên kết với 1O, natri hóa trị I
CaO: 1Ca liên kết với 1O, canxi hóa trị II
CO2: 1C liên kết với 2O, cacbon hóa trị IV
Hóa trị của nhóm nguyên tử được xác định bằng cách xác định theo hóa trị của H và O
Thí dụ:
H2SO4 nhóm SO4 hóa trị II
nước H2O nhóm OH hóa trị I
2. Kết luận
Hóa trị của nguyên tố (hay nhóm nguyên tử) là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố khác.
Hóa trị được xác định theo hóa trị của H được chọn làm đơn vị và hóa trị của O là hai đơn vị.
II. Quy tắc hóa trị
1. Qui tắc
Trong hợp chất AxBy , gọi a, b là hóa trị của A, B, ta có:
x. a = y. b
Thí dụ:
NH3: III. 1 = I. 3
CO2: IV. 1 = II. 2
Ca(OH)2: II. 1 = I. 2
Trong công thức hóa học, tích của chỉ số và hóa trị nguyên tố này bằng tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố kia
2. Vận dụng
Theo qui tắc hóa trị
aAxbByxy=baAxaBybxy=ba
a) Tính hóa trị của một nguyên tố
Biết x, y và a (hoặc b) thì tính được b (hoặc a)
Thí dụ: Tính hóa trị (a) của Fe trong hợp chất FeCl3, biết clo hóa trị I.
Theo qui tắc hóa trị: 1. a = 3. I=> a = III
b) Lập công thức hóa học của hợp chất theo hóa trị
Biết a và b thì tính được x, y để lập công thức hóa học
Thí dụ 1:
Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi lưu huỳnh hóa trị IV và oxi.
Công thức dạng chung: SxOy
Theo qui tắc hóa trị: x. VI = y. II
Chuyển thành tỉ lệ: xy=IIVI=13xy=IIVI=13
Công thức hóa học của hợp chất: SO3
Thí dụ 2:
Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Natri hóa trị I và nhóm (SO4) hóa trị II.
Công thức dạng chung Nax(SO4)y
Theo qui tắc hóa trị thì: x. I = y. II
Chuyển thành tỉ lệ: xy=III=21xy=III=21
Công thức hóa học của hợp chất: Na2SO4
Câu 1:
Đề bài
a) Hóa trị của một nguyên tố (hay một nhóm nguyên tử ) là gì ?
b) Khi xác định hóa trị, lấy hóa trị của nguyên tố nào làm đơn vị, nguyên tố nào là hai đơn vị?
Lời giải chi tiết
a) Hóa trị của nguyên tố (hay nhóm nguyên tử) là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử (hay nhóm nguyên tử).
b) Khi xác định hóa trị lấy hóa trị của H làm đơn vị và hóa trị của O là hai đơn vị.
Câu 2:
Đề bài
Hãy xác định hóa trị của mỗi nguyên tố trong các hợp chất sau đây :
a) KH,H2S,CH4KH,H2S,CH4.
b) FeO,Ag2O,NO2FeO,Ag2O,NO2.
Lời giải chi tiết
Dựa vào quy tắc hóa trị để xác định hóa trị của các nguyên tố.
Chúc các em thành công!