Giải Tiếng Việt VNEN lớp 5 Tập 1 Bài 20B: Trách nhiệm công dân

Nội dung hướng dẫn giải Bài 20B: Trách nhiệm công dân được chúng tôi biên soạn bám sát bộ sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 chương trình mới (VNEN). Là tài liệu tham khảo hữu ích giúp các em học tốt môn Tiếng Việt lớp 5.

Hoạt động cơ bản - Bài 20B Tiếng Việt lớp 5 VNEN

1. Quan sát tranh và cho biết những người trong tranh đang làm gì?

Quan sát bức tranh ta thấy: Trong tranh có một nhóm người, người phị nữ đang bê trên tay một em bé. Những người còn lại đỡ người đàn ông, có vẻ người đàn ông ấy bị đau chân, và nam thanh niên đang cứu chữa cho người đàn ông ấy. Phía xa xa, ta thấy có một nhóm người đang cố gắng dập tắt đám cháy.

2. Nghe thầy cô (hoặc bạn) đọc bài sau: "Tiếng rao đêm"

3. Chọn lời giải nghĩa ở cột B phù hợp với từ ngừ ở cột A

Lời giải chi tiết:

5. Thảo luận, trả lời câu hỏi

(1) Đám cháy xảy ra lúc nào?

(2) Người đã dũng cảm cứu em bé là ai? Con người và hành động của anh có gì đặc biệt?

(3) Những chi tiết nào trong câu chuyện gây bất ngờ cho người đọc?

(4) Câu chuyện trên gợi cho em suy nghĩ gì về trách nhiệm công dân của mỗi người trong cuộc sổng ?

(1) Đám cháy xảy ra vào ban đêm.

(2) Người đã dũng cảm cứu em bé là người bán bánh giò. Đó là một thương binh, chỉ còn một chân khi rời quân ngũ, làm nghề bán bánh giò.

Tuy chỉ là một người bán bánh giò bình thường nhưng anh có hành động dũng cảm: không chỉ hô hoán, báo hiệu cho mọi người xung quanh về đám cháy mà anh còn xả thân lao vào đám cháy cứu gia đình bị nạn.

(3) Chi tiết trong câu chuyện gây bất ngờ nhất cho người đọc là “Ai đó thảng thốt kêu:”ô… này!”, rồi cầm cái chân cứng ngắc của nạn nhân giơ lên: thì ra là một cái chân gỗ!”.

Sau đó mọi người tìm tung tích nạn nhân và tìm giấy tờ thì biết anh là thương binh. Để ý tới chiếc xe đạp nằm lăn ở góc đường và những chiếc bánh giò tung tóe mới biết anh chính là người bán bánh giò.

(4) Câu chuyện trên gợi cho em suy nghĩ về trách nhiệm của mỗi công dân, cần giúp đỡ những người đang trong hoàn cảnh hiểm nguy, khó khăn. Chúng ta không nên so đo tính toán thiệt hơn quyền lợi với người mình vừa giúp đỡ. Sống hòa thuận, đoàn kết như anh em một nhà với mọi người xung quanh.

Hoạt động thực hành - Bài 20B Tiếng Việt 5 VNEN

1. Lập chương trình cho một trong các hoạt động dưới đây (hoặc cho một hoạt động khác mà trường em dự kiến tổ chức) rồi dán lên tường lớp: Khi xây dựng chương trình công tác cua liên đội trong năm học. Ban chỉ huy liên đội trường em dự kiến tổ chức một số hoạt động sau:

(1) Hội trại Chúng em tiến bước theo Đoàn (nhân kỉ niệm Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26-3).

(2) Thi nghi thức Đội.

(3) Làm vệ sinh nơi công cộng.

(4) Giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sĩ.

(5) Quyên góp ủng hộ thiếu nhi và nhân dân các vùng bị thiên tai.

6. Chọn một trong các đề bài sau để chuẩn bị kể chuyện:

Đề 1: Kể một việc làm của những công dân nhờ thể hiện ý thức bảo vệ các công trình công cộng, các di tích lịch sử - văn hóa.

Đề 2: Kể một việc làm thể hiện ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ.

Đề 3: Kể một việc làm thể hiện lòng biết ơn các thương binh, liệt sĩ.

Lời giải chi tiết:

Đề 1: Kể một việc làm của những công dân nhờ thể hiện ý thức bảo vệ các công trình công cộng, các di tích lịch sử - văn hóa.

Trái đất này không phải của riêng bạn, riêng mình mà là của chúng ta. Sống trong một cộng đồng, mỗi người cần có nếp sống văn minh lịch sự. Câu chuyện xảy ra ngày cuối tuần vừa rồi đã giúp em nhận ra trách nhiệm của cá nhân trong xã hội. Đó là câu chuyện về một việc làm tốt thể hiện nếp sống văn minh nơi công cộng.

Chủ nhật, nhóm chúng em tổ chức dã ngoại ngoài công viên. Công viên rợp bóng cây xanh, bãi cỏ mơn mởn mượt mà làm cả nhóm vô cùng thích thú. Chúng em trải những tấm thảm nhỏ, bày đủ loại đồ ăn, nước uống, cùng nhau chơi trò chơi. Sau đó, khi mặt trời đã lên cao chót vót, từng ánh nắng lọt qua kẽ lá chói chang cả lũ mới mệt phờ ngồi xuống ăn uống. Chúng em vừa cười đùa vừa nói chuyện vui vẻ. Chợt có bạn nhìn thấy phía xa một em bé đang bán vé số và kẹo cao su. Không hiểu thế nào mà bạn khác cười phá lên:

- Trông cái mặt và bộ quần áo lấm lem của con bé đó kìa. Thật mắc cười quá đi!

- Hahaha…!

Vậy rồi cả lũ cười phá lên. Em chỉ im lặng nhìn cô bé đó. Vừa thương cảm sự bất hạnh của em ấy vừa tức giận thái độ của các bạn khác. Cô bé hình như nghe thấy tiếng cười bên này nhưng chỉ cúi mặt nhẹ nhàng hỏi các cô chú xung quanh xem có ai mua kẹo, mua vé số không. Các bạn em cứ cười mãi, cho tới khi một tiếng nói non nớt từ bên cạnh vang lên:

- Mẹ ơi, chị ấy đáng thương quá. Con lấy tiền tiết kiệm mua kẹo cho chị ấy được không ạ?

Thì ra là một em bé gái khoảng năm tuổi. Em nhìn tiền trong tay rồi nghiêng đầu hỏi mẹ. Mẹ em nhìn thoáng qua đám chúng em rồi dịu dàng xoa đầu con gái mình:

- Được chứ. Con ngoan lắm.

Em bé dường như chỉ chờ có vậy, nó lon ton chạy lại chỗ cô bé kia, chìa những tờ tiền lẻ trong đôi bàn tay bé xíu ra. Cô bé ngạc nhiên rồi mỉm cười tươi tắn, sợ làm bẩn tay em bé, cẩn thận lấy giấy gói những chiếc kẹo mút lại. Sau đó em nói cảm ơn người mẹ của em bé kia rồi quay đi, vừa đi vừa cúi xuống nhặt rác. Chúng em ngẩn ngơ nhìn cô bé bán vé số bất hạnh ấy nhặt từng vỏ trai, vỏ kẹo, rác rưởi trên đường trong công viên bỏ vào sọt rác. Một bác lao công đang quét lá nói:

- Con bé nhỏ tuổi, phải đi bán hàng rong phụ mẹ mà ngoan lắm. Ngày nào nó cũng tới, nhặt xong rác thì mới về. Nhiều người bây giờ còn không ý thức bằng nó.

Chúng em xấu hổ nhìn đống vỏ bánh kẹo mà mình mang đến và những lần xả rác vô ý thức trước kia thầm hối lỗi lời nói xúc phạm cô bé. Hành động của em bé 5 tuổi cũng phần nào thức tỉnh chúng em về hành động thiếu văn minh nơi công cộng. Chúng em trở về nhà với tâm trạng rối bời, lòng hiểu ra nhiều điều ý nghĩa.

Một ngày cuối tuần, một câu chuyện nhỏ nhưng là hai việc làm của nếp sống văn minh nơi công cộng. Trong cuộc sống, có những mảnh đời khác nhau, tôn trọng hoàn cảnh của người khác cũng là một nếp sống văn minh. Đặc biệt, mỗi chúng ta cần có ý thức với môi trường sống của chính mình.

Hoạt động ứng dụng - Bài 20B Tiếng Việt VNEN lớp 5

Trao đổi với người thân về một việc làm để giúp đỡ gia đình thương bình, liệt sĩ

Ví dụ mẫu:

Ở gần nhà em có cụ Nguyễn Thị Tới là bà mẹ Việt Nam anh hùng. Cụ có 3 người con, nhưng không may các anh đã hi sinh tại mặt trận miền Bắc. Vì vậy, cụ sống một mình và được sự quan tâm và chăm sóc của anh em, hàng xóm láng giềng.

Nhân dịp ngày 27/7 sắp tới, gia đình em sẽ mua một món quà ý nghĩa đến tặng cụ. Đồng thời, gia đình em sẽ cùng rủ thêm một số gia đình thân cận, gần nhà cụ đến sửa chữa lại mái nhà bị dột cho cụ và cùng nấu một bữa cơm ấm cúng, ngồi quây quần với nhau trò chuyện để cụ cảm thấy ấm lòng hơn.

►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Giải Bài 20B: Trách nhiệm công dân Tiếng Việt lớp 5 VNEN file PDF hoàn toàn miễn phí.