Nội dung hướng dẫn giải Bài 3: Yêu thương con người được chúng tôi biên soạn bám sát bộ sách giáo khoa môn GDCD lớp 7 chương trình mới (VNEN). Hy vọng đây sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích giúp các em học tốt môn GDCD 7.
1. Tìm hiểu bài hát
Thảo luận sau khi nghe hát:
- Em có cảm xúc như thế nào khi nghe bài hát trên?
- Nội dung bài hát thể hiện điều gì?
Bài làm:
Ví dụ:
- Em nghe bài hát "nơi ấy con tìm về".
- Sau khi nghe bài hát em cảm thấy xúc động và lòng mình có chút buồn man mác.
- Nội dung bài hát thể hiện nội dung: dù đi đâu vẫn hướng về quê hương nơi mình sinh ra. Với ngôn từ dễ nghe, dễ nhớ, lời bài hát để thể hiện lên tất cả tình cảm của những người con khi xa quê luôn hướng về cha mẹ, hướng về cội nguồn của mình.
2. Quan sát hình ảnh và thảo luận
- Nội dung mỗi bức ảnh dưới đây thể hiện điều gì? (ảnh trang 16, 17 sgk)
- Em hãy đặt tên và đưa ra lời bình cho mỗi bức ảnh đó.
Bài làm:
Mỗi bức ảnh dưới đây đều thể hiện sự quan tâm, giúp đỡ, yêu thương giữa con người với con người trong xã hội.
Đặt tên cho mỗi bức ảnh:
- Ảnh 1: Đôi bạn cùng tiến
- Ảnh 2: Chia sẻ, giúp đỡ người già neo đơn
- Ảnh 3: Học sinh làm từ thiện
- Ảnh 4: Tình yêu bao la của mẹ
- Ảnh 5: Giúp đỡ người tàn tật.
1. Trải nghiệm
Hãy nhớ lại một tình huống em đã nhận được những lời nói, hành động, cử chỉ yêu thương từ một người nào đó (có thể là của người thân trong gia đình, bạn bè, thầy/cô giáo...):
- Em đã nhận được những lời nói, hành động, cử chỉ yêu thương cụ thể nào? Từ ai?
- Cảm xúc của em khi đó?
- Em đã đáp lại tình yêu thương của họ như thế nào?
Bài làm:
Ví dụ:
Tình huống em nhận được lời nói, hành động, cử chỉ yêu thương từ một người là: Em nằm trong đội dự thi học sinh cấp tỉnh, sau gần một tuần thi xong thì chúng em biết kết quả. Thế nhưng, do thiếu 0,25 điểm nên em và một số bạn khác đã không thi đậu. Em cảm thấy rất buồn và tiếc nuối, và em đã được cô giáo, bạn bè và bố mẹ động viên, an ủi.
Như vậy:
- Em đã nhận được những lời nói an ủi , động viên nhẹ nhàng từ cô giáo. Nhận được những cái ôm chia sẻ sự tiếc nuối từ bạn bè. Nhận được sự động viên, chăm sóc và những động lực mới từ bố mẹ.
- Cảm xúc của em khi nhận được kết quả rất là buồn, cảm giác mọi sự cố gắng của mình trong suốt những năm học qua như sụp đổ. Thế nhưng, khi nhận được sự chia sẻ và động viên từ những người thân quen xung quanh mình, em cảm thấy thoải mái hơn, vui vẻ hơn để cố gắng cho những điều sắp tới.
- Đáp lại tình yêu thương của mọi người, em đã nhanh chóng lấy lại tinh thần, xem thất bại kì thi này là một bài học kinh nghiệm để cố gắng học tập và phấn đấu tốt hơn trong những kì thi tiếp theo.
2. Tìm hiểu các biểu hiện của tình yêu thương con người
Thảo luận và liệt kê những biểu hiện của tình yêu thương con người vào khổ giấy lớn theo mẫu dưới đây:
Biểu hiện của tình yêu thương con người | |
Hành động | Giúp đỡ người nghèo ............................ |
Thái độ | Quan tâm .............. |
Lời nói | ............................. ............................. |
Cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt, nét mặt | ............................ ............................ |
Bài làm:
Biểu hiện của tình yêu thương con người | |
Hành động | - Giúp đỡ người nghèo - Giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn - Giúp đỡ người khuyết tật - Giúp đỡ người già neo đơn, mẹ Việt Nam anh hùng... |
Thái độ | - Quan tâm - Cảm thông - Lo lắng và đồng cảm - Chia sẻ |
Lời nói | - Cô ổn chứ? - Không sao đâu, mọi chuyện sẽ qua cả, mình luôn bên bạn. - Cháu có thể giúp được gì cho bác không ạ? - Hãy để mình giúp bạn một tay.... |
Cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt, nét mặt | - Cử chỉ thân thiện - Nhiệt tình giúp đỡ - Ánh mắt trìu mến - Nét mặt cởi mở, vui vẻ |
3. Giá trị của tình yêu thương con người
a. Đọc truyện "Bữa tiệc đêm"
b. Thảo luận:
- Ông chủ nhà trong câu chuyện đã cư xử như thế nào với cậu bé - con của người làm thuê nghèo khó?
- Thái độ và việc làm của ông đã tác động như thế nào đến cậu bé nghèo trong câu chuyện? Đã ảnh hưởng như thế nào đến người xung quanh
Bài làm:
- Ông chủ nhà trong câu chuyện đã cư xử rất tốt với cậu bé. Mặc dù là chủ, là một người giàu có nhưng ông rất gần gũi và yêu thương cậu bé - con của người làm thuê nghèo khó. Ở ông không có sự phân biệt giữa giàu và nghèo.
- Thái độ và việc làm của ông đã giúp cho cậu bé nghèo có một bữa tiệc đêm thật chân thành và ấm áp. Từ đó, hình thành trong cậu tấm lòng nhân ái và sự sẻ chia đối với mọi người như chính ông chủ năm xưa đã đối xử với một cậu bé 5 tuổi như cậu.
- Thái độ và việc làm của ông chủ cũng đã khiến cho những người xung quanh rất cảm động và khâm phục.
Qua câu chuyện trên và từ trải nghiệm của bản thân, theo em tình yêu thương có ảnh hưởng như thế nào đến:
- Người được nhận tình yêu thương?
- Người đã thể hiện tình yêu thương với người khác?
- Những người xung quanh?
Bài làm:
Qua câu chuyện trên và từ trải nghiệm của bản thân, theo em tình yêu thương có ảnh hưởng:
- Người được nhận tình yêu thương sẽ cảm thấy ấm áp, hạnh phúc
- Người thể hiện tình yêu thương với người khác cảm thấy vui vẻ, đồng cảm
- Những người xung quanh cảm thấy đồng cảm với việc làm tốt và ủng hộ theo.
4. Rèn luyện tình yêu thương
Em hãy lập kế hoạch rèn luyện lòng yêu thương mọi người trong cuộc sống hằng ngày ở gia đình, nhà trường và cộng đồng theo mẫu sau:
STT | Môi trường | Hành vi thể hiện tình yêu thương | Cách thức rèn luyện |
1 | Gia đình | ||
2 | Nhà trường | ||
3 | Cộng đồng |
Bài làm:
STT | Môi trường | Hành vi thể hiện tình yêu thương | Cách thức rèn luyện |
1 | Gia đình | Chăm sóc các thành viên trong gia đình Quan tâm lẫn nhau Động viên, giúp đỡ khi gặp khó khăn | Bố mẹ chăm sóc con cái chu đáo, chị chăm sóc em Bố mẹ thường xuyên động viên con cái cố gắng Con ngoan ngoãn, nghe lời, yêu thương bố mẹ... |
2 | Nhà trường | Các bạn hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau Thầy cô dìu dắt, dạy bảo các em học sinh | Ủng hộ các bạn có hoàn cảnh nghèo trong lớp Giúp đỡ bạn khuyết tật trong lớp, trong trường Thầy cô yêu thương, dạy các em học sinh chăm ngoan học giỏi... |
3 | Cộng đồng | Mọi người yêu thương nhau Cùng nhau giúp đỡ vùng miền khó khăn... | Chung tay ủng hộ đồng bào lũ lụt Giúp đỡ bà con nông dân tiêu thụ hàng hóa Không sử dụng chất độc hại vào thực phẩm để kinh doanh, buôn bán... |
1. Thực hành thể hiện tình yêu thương với bạn bè trong nhóm, trong lớp qua lời nói, cử chỉ, hành động cụ thể.
Bài làm:
Ví dụ:
- Chúc mừng sinh nhật Mai Lan, tuổi mới chúc cậu luôn vui vẻ, học tập tốt và là người bạn tốt của bọn mình.
- Chúng ta hãy cùng cho một tràng vỗ tay thật to và giòn dã để chúc mừng bạn Ngọc đạt giải nhất học sinh giỏi Tỉnh môn tiếng anh.
- Thôi, bạn đừng buồn nữa nhé, mọi khó khăn đều sẽ vượt qua cả thôi, chúng tớ luôn bên cạnh cậu mà.
- Hãy để chúng tớ được giúp đỡ cậu, mặc dù số tiền không lớn nhưng là tấm lòng của các bạn trong lớp, mong cậu sớm vượt qua khó khăn.
2. Xây dựng thông điệp về tình yêu thương con người
Bài làm:
Ví dụ một số thông điệp yêu thương là:
- Yêu thương cho đi là yêu thương có thể giữ được mãi mãi.
- Một nụ cười có thể thay đổi một ngày, một cái ôm có thể thay đổi một tuần, một lời nói có thể thay đổi một cuộc sống.
- Yêu thương là cái gì đó vĩnh cửu.
- Hãy có lòng nhân ái, bởi vì bất kỳ ai bạn gặp đều đang chiến đấu gian khổ hơn bạn.
- Tình thương yêu là một trái cây luôn nở rộ và vừa tầm hái.
- Ban tặng tự do cho người khác, chính là đem lại tự do cho mình
- Tình yêu thương là thứ duy nhất tăng lên mỗi khi ta chia sẻ nó
3. Xây dựng kế hoạch thực hiện dự án "Vòng tay yêu thương" hoặc "Kết nối yêu thương".
Bài làm:
Ví dụ:
Tên dự án: Mang lại niềm vui cho người già neo đơn
Nhóm thực hiện:
- Trưởng nhóm: Nguyễn Thị Trà My (cô phụ trách đội)
- Các thành viên:
+ Học sinh lớp 7A
+ Học sinh lớp 7B
+ Học sinh lớp 7C
Mục tiêu dự án:
- Xây dựng được một căn nhà tình thương cho cụ Nguyễn Văn A (thôn A, xã Hồng Lĩnh) - người có hoàn cảnh khó khăn nhất trong xã.
- Thăm hỏi và tặng mỗi cụ một suất quà có trị giá 2 triệu đồng (có tất cả 10 cụ)
Thời gian thực hiện:
Từ ngày 2/3/2019 đến ngày 19/5/2019
Các nguồn lực đã có:
- Nhân lực
- Có nhà tài trợ số tiền nguyên vật liệu xây nhà mới và 20 triệu tiền mặt.
Khó khăn có thể gặp phải:
- Nhân lực làm nhà mới còn thiếu.
- Trong quá trình thực hiện có thể sẽ phát sinh một số chi phí -> thiếu tiền thực hiện
Những biện pháp/ hoạt động cần thực hiện:
- Xin thêm tiền tài trợ từ một số cá nhân, tổ chức
- Kêu gọi người lớn ủng hộ ngày công lao động để xây dựng nhà mới cho cụ A.
5. Xử lí tình huống
Tình huống: Giờ ra chơi, trong khi Tân đang mải đứng đá cầu ngoài sân trường thì có hai em học sinh lớp 6 chơi đuổi nhau, không may xô mạnh vào người Tân, khiến Tân bị ngã khá đau và quả cầu thì rơi xuống cống thoát nước.
Theo em, bạn Tân nên ứng xử như thế nào trong tình huống này để thể hiện tình yêu thương con người?
Bài làm:
Theo em, trong tình huống này, để thể hiện tình yêu thương con người thì Tân nên: Sau khi bị xô mạnh ngã, Tân nên đứng dậy xem mình có bị làm sao không, sau đó hỏi xem bạn nhỏ va mạnh vào mình có bị làm sao không. Nếu cả hai không sao thì Tân nên nhẹ nhàng, ân cần nói với các em lần sau đuổi nhau nên chú ý kẻo va vào người khác.
1. Sưu tầm những câu chuyện, những tấm gương, tranh ảnh, ca dao, tục ngữ, danh ngôn về tình yêu thương con người và chia sẻ với bạn bè trong nhóm, trong lớp
Bài làm:
Một số câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn về tình yêu thương con người là:
- Lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều.
- Nhiễu điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước phải thương nhau cùng
- Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ
- Một miếng khi đói bằng 1 gói khi no
- Yêu nhau như thể tay chân/ Anh em hòa thuận hai thân vui vầy.
- Chị ngã em nâng
- Máu chảy ruột mềm
- Bầu ơi thương lấy bí cùng/ Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
- “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. (Hồ Chí Minh).
2. Viết một bài thu hoạch (khoảng 1/2 - 1 trang A4) về tình yêu thương con người và giá trị của tình yêu thương con người
Bài làm:
Ví dụ:
Với câu hỏi, điều gì là quan trọng nhất trong cuộc sống, có lẽ mỗi người sẽ có một câu trả lời khác nhau cho riêng mình. Là không khí? Thức ăn? Nước uống? Tất cả chúng đều đúng cả, chúng đều rất cần thiết cho sự sống con người. Nhưng nếu thiếu những thứ trên, con người ta chỉ chết đi về mặt sinh học. Còn nếu cuộc sống thiếu đi lòng yêu thương, khi ấy con người ta mới thực sự chết. Chết đi về cả thể xác lẫn tinh thần.
Lòng yêu thương là một trong những phẩm chất cao đẹp của con người, là sự đồng cảm, chia sẻ, gắn bó, thấu hiểu… giữa người với người. Yêu thương con người là phong cách sống đẹp, là nhân cách làm người, là cuộc cách mạng tinh thần, là đời sống thật và đẹp nhất của con người.
Trong cuộc sống của chúng ta, lòng yêu thương có một ý nghĩa vô cũng quan trọng. Nó làm cho mối quan hệ giữa người với người trở nên tốt đẹp hơn. Lòng yêu thương giúp con người ta cảm thấy hạnh phúc, đem lại sự hòa bình, bình yên tuyệt diệu cho mỗi cá nhân chúng ta. Nó giúp người đang yêu đời càng thêm hạnh phúc, giúp người đang khổ đau vơi đi nỗi muộn phiền, buồn khổ. Lòng yêu thương con người khiến cho ngày bão giông, u ám nhất cũng trở nên tươi sáng và những khó khăn nặng nề nhất cũng trở nên nhẹ nhàng hơn. Vì thế, ta có thể hiểu rằng lòng yêu thương chính là một liều thuốc tinh thần vô giá đối với con người. Lòng yêu thương con người là một trong những tố chất làm nên ý nghĩa cuộc sống của mỗi chúng ta.
Lòng yêu thương con người có thể được nhìn thấy ở khắp mọi nơi, ngay cả trong những biểu hiện nhỏ nhất của đời sống. Đó là tình mẹ thương con, tình cha cao cả, tình yêu thương với bạn bè, thầy cô, hàng xóm, láng giềng,…và với cả những người xa lạ đối với ta. Đó là sự chia sẻ vật chất khi khó khăn, hoạn nạn; là sự cảm thông, thấu hiểu, động viên, khích lệ với những con người đau khổ. Lòng yêu thương không phân biệt màu da, ngôn ngữ, khoảng cách giàu nghèo sẽ tạo điều kiện làm cho mọi người xích lại gần nhau hơn.
Trong xã hội ngày nay, lòng yêu thương con người vẫn luôn hiện hữu và được thể hiện trong những hành động khác nhau. Một người qua đường thấy người ăn mày, ngừng lại, hỏi han, an ủi, giúp đỡ. Mỗi mùa hè đến, những sinh viên với màu áo xanh tình nguyện lại lặn lội, không quản ngại khó khăn đến các vùng núi xa xôi để giúp đỡ bà con dân tộc thiểu số. Những hoạt động vì tình thương luôn nhận được nhiều sự đồng tình và ủng hộ như Chương trình vì người nghèo, Ngôi nhà mơ ước, Lục lạc vàng… Lòng yêu thương là một chất xúc tác, một nguồn động lực giúp cuộc sống của chúng ta trở nên tốt đẹp và đáng sống hơn.
Nếu không tồn tại lòng yêu thương, cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên khô cằn và tăm tối biết nhường nào. Tuy nhiên, nếu lòng yêu thương mà không được đặt đúng lúc đúng chỗ sẽ không thể tạo ta hạnh phúc cho con người. Một người mẹ thì lúc nào cũng yêu thương con nhưng tình yêu thương đó bị lầm tưởng thành sự cưng chiều, bênh vực quá mức bất chấp phải trái thì sớm muộn đứa con ấy sẽ trở nên hư hỏng. Bên cạnh đó, trong cuộc sống, đôi khi ta vẫn thường bắt gặp những con người thờ ơ, thậm chí chế giễu lên nỗi đau của người khác. Lối sống ích kỉ ấy là một hiện tượng cần lên án, vì nó đi ngược lại với truyền thống trọng tình, quý nghĩa của cha ông ta. Ngày nay, sống trong xã hội văn minh hơn, thì tình thương càng phải được đề cao hơn.
Vậy nên chúng ta đừng ngại ngần khi trao cho nhau tình yêu, lòng yêu thương giữ người với người. Lòng yêu thương khi được trao đi không chỉ là món quà bạn dành tặng cho người khác mà còn là một điều tốt đẹp bạn làm cho chính mình. Hãy biết sống sẻ chia, cảm thông, thấu hiểu và hướng về cộng đồng, để hoàn thiện nhân cách mình và trở thành những công dân có ích.
►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Giải GDCD lớp 7 VNEN Bài 3: Yêu thương con người file PDF hoàn toàn miễn phí.