Nội dung hướng dẫn giải Bài: Những ngôi sao xa xôi được chúng tôi biên soạn bám sát bộ sách giáo khoa môn Ngữ văn 9 chương trình mới (VNEN). Là tài liệu tham khảo hữu ích giúp các em học tốt môn Văn lớp 9.
1. Em đã được học những tác phẩm văn học nào viết về người chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ? Theo em, phẩm chất và ý chí chiến đấu của họ có điểm gì chung và đáng trân trọng?
Bài làm:
Tác phẩm văn học đã học về người chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ:
- Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
Những điểm chung trong phẩm chất và ý chí chiến đấu của họ:
- Giàu lòng yêu nước
- Dũng cảm, kiên cường, bất khuất
- Lạc quan, giàu ý chí và có tình đồng chí, đồng đội sâu sắc.
1. Đọc văn bản Những ngôi sao xa xôi
2. Tìm hiểu văn bản
a) Xác định bố cục truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi.
Bài làm:
Bố cục truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi chia làm 3 phần:
b) Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi được trần thuật từ ngôi kể thứ mấy? Điều này có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung của truyện?
Bài làm:
Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi được trần thuật từ ngôi kể thứ nhất (được kể bởi nhân vật Phương Định).
Cách lựa chọn ngôi kể này có tác dụng:
c) Phân tích nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật Phương Định trong các đoạn:
- Nhân vật tự quan sát và đánh giá về mình ở phần đầu truyện.
- Tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom ở cuối truyện.
- Cảm xúc trước trận mưa đá ở cuối truyện.
Bài làm:
Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật Phương Định trong các đoạn:
- Nhân vật tự quan sát và đánh giá về mình ở phần đầu truyện.
Ở phần đầu truyện, cô tự quan sát và đánh giá về mình rằng: “Tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày…cái nhìn sao mà xa xăm…” Khi các anh pháo thủ và lái xe hay hỏi thăm cô, cô cảm thấy vui và tự hào nhưng chưa dành tình cảm cho ai. Cô chỉ thích ngắm mình trong gương và làm điệu khi đồng độ mình tiếp xúc với một anh bộ đội nào đó.
-> Đó là những nét tâm lí rất tự nhiên và phù hợp với nhân vật bởi Phương Định chỉ vừa mới bước qua tuổi học trò hồn nhiên, vô tư.
- Tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom ở cuối truyện.
Tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom được miêu tả hết sức chi tiết và chân thực. Khi đến gần quả bom cô cũng sợ nhưng “cảm thấy ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình”, lòng dũng cảm, lòng tự trọng trong cô được kích thích nên cô “không sợ nữa”. Và khi đã ở bên quả bom, kề sát với cái chết có thể đến tức khắc, từng cảm giác của cô như cũng trở nên sắc nhọn hơn và căng như dây đàn: “thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi, tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành” Cô cố gắng chạy đua với thời gian. Khi chạy tới chỗ ẩn nấp, cô hồi hộp, lo lắng chờ đợi: “liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai”. Cô có nghĩ đến cái chết nhưng là cái chết rất mờ nhạt, không cụ thể. Khi bom nổ, dù ngực đau nhói, “mắt cay mãi mới mở ra được” nhưng cô vẫn chạy ngay tới chỗ bom nổ. Trong truyện, đây là đoạn văn miêu tả tâm lí nhân vật chi tiết và xuất sắc nhất.
- Cảm xúc trước trận mưa đá ở cuối truyện.
Khi cơn mưa đá ập đến, cô vui thích cuống cuồng chạy ra nhặt đá, say sưa tận hưởng cơn mưa hồn nhiên như một đứa trẻ: “Những niềm vui con trẻ của tôi lại mở tung ra, say sưa, tràn đầy.” Sau khi mưa tạnh, cô bỗng “thẫn thờ, tiếc không nói nổi”. Một dòng kí ức cùng nỗi nhớ da diết về gia đình, về thành phố thân thương trào dâng trong trí nhớ cô.
d) Phân tích những nét chung và nét riêng của ba nhân vật nữ thanh niên xung phong trong truyện.
Bài làm:
Những nét chung và nét riêng của ba nhân vật nữ thanh niên xung phong trong truyện.
Nét chung:
Nét riêng:
3. Tìm hiểu về biên bản
Đọc hai biên bản và trả lời câu hỏi
(Xem trong sách giáo khoa)
(1) Biên bản ghi lại sự việc gì?
(2) Nêu bố cục chung của hai biên bản.
(3) Có hai loại biên bản được sử dụng phổ biến trong cuộc sống hằng ngày: biên bản hội nghị và biên bản sự vụ. Hãy cho biết hai biên bản này có thuộc hai kiểu biên bản nêu trên không?
(4) Ai là người chịu trách nhiệm chính về tính xác thực của biên bản? Muốn đảm bảo độ chính xác của biên bản, người đó cần phải đảm bảo những yêu cầu gì khi ghi biên bản?
(5) Theo em, văn phong của biên bản cần phải đảm bảo yêu cầu gì?
Bài làm:
(1) Biên bản ghi lại sự việc sự việc đã xảy ra hoặc đang xảy ra trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức chính trị, xã hội và doanh nghiệp.
(2) Bố cục chung của hai biên bản.
- Phần mở đầu:
+ Quốc hiệu và tiêu ngữ (đối với loại biên bản sự vụ, hành chính);
+ Tên biên bản;
+ Thời gian, địa điểm, thành phần tham dự và chức trách của họ;
- Phần nội dung: Ghi lại diễn biến và kết quả sự việc.
- Phần kết thúc:
+ Thời gian kết thúc, chữ kí và họ tên của những người có trách nhiệm chính, chữ kí và họ tên của người ghi biên bản;
+ Những văn bản và hiện vật kèm theo (nếu có).
(3) Biên bản 1 là biên bản hội nghị
Biên bản 2 là biên bản sự vụ.
(4) Người ghi biên bản phải chịu trách nhiệm về tính xác thực của biên bản.
Muốn đảm bảo độ chính xác của biên bản, người ghi biên bản cần ghi lại những sự việc một cách chính xác, cụ thể, trung thực, đầy đủ, khách quan.
(5) Văn phong của biên bản cần phải đảm bảo yêu cầu sáng rõ, ngắn gọn, chính xác.
1. Luyện tập đọc hiểu văn bản Những ngôi sao xa xôi.
Ý nghĩa của nhan đề truyện Những ngôi sao xa xôi.
Bài làm:
“Những ngôi sao xa xôi” là một nhan đề đặc sắc, ấn tượng, vừa có ý nghĩa cụ thể, vừa có ý nghĩa ẩn dụ mang tính biểu tượng:
2. Luyện tập về biên bản
a) Tình huống nào sau đây cần viết biên bản?
(1) Em có nguyện vọng được tham gia câu lạc bộ tiếng Anh của trường.
(2) Diễn biến, kết quả của đại hội chi đoàn,
(3) Lớp em muốn trình bày nguyện vọng với cô chủ nhiệm.
(4) Trình bày lí do em bận không thể tham dự buổi sinh hoạt ngoại khóa của lớp.
b) Biên bản được soạn thảo nhằm mục đích gì?
(1) Ghi lại những sự việc đã xảy ra hoặc vừa mời xảy ra.
(2) Ghi lại tâm tư, nguyện vọng của cá nhân.
(3) Ghi lại mệnh lệnh của cấp trên với cấp dưới.
(4) Ghi lại nhiệm vụ mà thầy (cô) giáo giao cho học sinh.
Bài làm:
a) Tình huống nào cần viết biên bản: (2) Diễn biến, kết quả của đại hội chi đoàn.
b) Biên bản được soạn thảo nhằm mục đích: (1) Ghi lại những sự việc đã xảy ra hoặc vừa mời xảy ra.
1. Từ đoạn trích dưới đây trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi và dựa vào những hiểu biết của bản thân, em hãy cho biết suy nghĩ của mình về thái độ của mỗi người trong mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể.
Vắng lặng đến đáng sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụng trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống dòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới.
Bài làm:
Giữa cá nhân và tập thể, giữa cái “tôi” cá nhân và cái “ta” chung rộng lớn có một mối quan hệ gắn bó rất chặt chẽ và khăng khít với nhau. Cá nhân và tập thể có ảnh hưởng qua lại với nhau, mặc dù mỗi yếu tố có sự độc lập tương đối. Nhờ có mối quan hệ này mà xã hội mới có thể phát triển.
Ở trong đoạn trích, nhân vật Phương Định (đại diện cho cá nhân) vì lợi ích của tập thể (của dân tộc, đất nước) mà đi thực hiện nhiệm vụ phá bom nguy hiểm. Tập thể (những người đồng đội) luôn dõi theo, động viên, tin tưởng, tiếp thêm lòng dũng cảm để cô hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc.
Qua đó, ta có thể rút ra những bài học về thái độ của mỗi người trong mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể:
2. Đọc truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi, em có suy nghĩ gì về tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ?
Bài làm:
Qua truyện ngắn, ta có hiểu thêm nhiều điều về tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ:
=> Qua câu chuyện, ta càng thêm tự hào và biết ơn những con người, những thế hệ đã đánh đổi cả thanh xuân và tính mạng của mình để giữ lấy độc lập, hòa bình cho dân tộc.
3. Hãy ghi lại biên bản về một buổi sinh hoạt chi đoàn của lớp em.
Bài làm:
ĐOÀN TRƯỜNG THCS DỊCH VỌNG CHI ĐOÀN:……………………………. | ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH Hà Nội, ngày 1 tháng 2 năm 2018 |
BIÊN BẢN SINH HOẠT CHI ĐOÀN
Tháng 2 năm 2018
1. Thời gian: Hôm nay vào hồi: 8 giờ 30 ngày 1 tháng 2 năm 2018
2. Địa điểm: Tại phòng học 103 chi đoàn 8A tiến hành sinh hoạt chi đoàn.
3. Thành phần:
Tổng ĐVTN: 30 Trong đó: Nam: 18 Nữ: 12
Có mặt: 0; Vắng mặt: 0; Ghi rõ những ĐVTN vắng mặt:..............................................................
…………………………………………………………………………
Chủ tọa: Nguyễn Văn A - chức vụ: Lớp trưởng
Thư ký: Phạm Thị B - chức vụ: Đoàn viên
Giáo viên CVHT lớp: cô Trần Thị Tuyết.
4. Nội dung sinh hoạt chi đoàn:
4.1. Đánh giá tình hình thực hiện những hoạt động của tháng trước
- Những công việc đã làm được:
+ Nhìn chung hầu hết các đoàn viên tích cực tham gia hoạt động Đoàn và hoạt động thi đua của lớp để chào đón ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
+ Đoàn viên sinh hoạt có chất lượng, tham gia tích cực các phong trào của địa phương.
+ Tham gia LĐVS dọn các phòng học chuẩn bị tu sửa phòng học, cơ sở vật chất.
- Những tồn tại, thiếu sót:
Một số đoàn viên tham gia chưa nhiệt tình
4.2. Triển khai nội dung sinh hoạt chi đoàn tháng 3: (Ghi rõ nội dung triển khai và thời gian, địa điểm, tên hoạt động chi đoàn tham gia hoặc tự tổ chức trong tháng)
- Chăm sóc công trình phần việc thanh niên: chăm sóc công viên cây xanh của trường
- Đồng chí TPT Đội tập huấn và triển khai các hoạt động Đoàn.
- Viết bài tuyên truyền phát thanh măng non phát định kì.
- Thi đua học tập và công tác Đoàn nhằm chào mừng ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
5. Kết luận của Chủ tọa về những nội dung đã triển khai cho các thành viên của lớp:
Đề nghị các đ/c đoàn viên quan tâm đến nề nếp sinh hoạt đoàn, mỗi đồng chí cần nâng cao ý thức trách nhiệm hơn trong các công việc được giao.
Cuộc họp kết thúc vào hồi 10 giờ 00 cùng ngày
Chủ tọa | GVCN/CVHT | Thư ký |
1. Tìm thêm các bài thơ, câu chuyện nói về tuổi trẻ Việt Nam trong những năm chống Mĩ cứu nước.
Bài làm:
Các bài thơ, câu chuyện nói về tuổi trẻ Việt Nam trong những năm chống Mĩ cứu nước.
Theo Chân Bác
Tố Hữu
“…Hỡi Miền Bắc đó, nặng đôi vai
Gánh cả non sông, vượt dặm dài
Xẻ dọc Trường Sơn, đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai!
…”
Đừng quên
Chế Lan Viên
“…Nửa nước hoà bình
Nửa nước chiến tranh
Máu thắm vào lòng đất đã sâu
Sao trang giấy lòng anh suy nghĩ cạn
Mỗi chúng ta đi ở đây
Đều có bóng mình ở miền Nam đang ra trận
Đừng quên!.”
Đi trong rừng
Phạm Tiến Duật
Để lại trong rừng những gì quý nhất
Mất mọi thứ để nhân dân không mất
Nhớ
Phạm Tiến Duật
Cái vết thương xoàng mà đưa viện
Hàng còn chờ đó, tiếng xe reo..
Nằm ngửa nhớ trăng, nằm nghiêng nhớ bến
Nôn nao ngồi dậy nhớ lưng đèo.
Những người đi tới biển
Thanh Thảo
... Cho con xin bắt đầu từ mẹ
Để nói về chúng con
Lớp tuổi hai mươi, ba mươi điệp trùng áo lính
Xanh màu áo lính
Đã từng sung sướng, đã từng nghẹn ngào
Được làm con mẹ
Được ra trận những năm đất nước mình khốc liệt...
….
Nếu một ngày ta dựng những hàng bia
Xin hãy đề: "Nơi đây những cuộc đời chưa bao giờ yên nghỉ".
Lửa mùa hong áo
Lê Thị Mây
Xin các chị cho em nén giữ trong lòng
Làn hương sả bắt đầu từ ký ức
Mười sáu tuổi, mười bảy tuổi ai không náo nức
Mong được rời nách áo mẹ ra đi
Tiếng núi sông thăm thẳm rầm rì
Phía mặt trận trai làng hành quân lũ lượt
Mười sáu tuổi cởi khăn quàng mơ ước
Mũ tai bèo đỏng đảnh bím đuôi sam.
Một số tiểu thuyết tiêu biểu như:
Dấu chân người lính – Nguyễn Minh Châu
Rừng xà nu - Nguyễn Trung Thành
Hòn Đất - Anh Đức
Con đường xuyên rừng - Lê Văn Thảo
►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Soạn bài Những ngôi sao xa xôi Ngữ văn 9 VNEN file PDF hoàn toàn miễn phí.