Logo

Giải Toán lớp 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai

Giải Toán lớp 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai trang 56, 57 ngắn gọn bao gồm hướng dẫn giải và đáp án các câu hỏi trong sách giáo khoa chương trình mới chính xác nhất, giúp các em tiếp thu bài học hiệu quả.
5.0
1 lượt đánh giá

Nội dung hướng dẫn giải Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai được chúng tôi biên soạn bám sát bộ sách giáo khoa môn Toán chương trình mới (VNEN). Là tài liệu tham khảo hữu ích giúp các em học tốt môn Toán lớp 9.

A.B. Hoạt động khởi động và hình thành kiến thức - Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai

1. a) Thực hiện các hoạt động sau

Xét các phương trình

i) x4 – 5x2 – 6 = 0

ii) 8x4 – x2 – 7 = 0

iii) 4x4 + 7x2 – 2 = 0

- Các phương trình trên có đặc điểm gì chung? Dựa vào đặc điểm chung này, hãy viết dạng tổng quát cho các phương trình đó.

- Giải phương trình x4 – 5x2 - 6 = 0 bằng các cách có thể.

- Có thể đưa việc giải phương trình x4 – 5x2 - 6 = 0 về giải một phương trình bậc hai được không? Hãy đề xuất cách giải đó.

- Hãy thảo luận để đưa ra một phương án chung giải các phương trình dạng này.

b) Đọc kĩ nội dung sau

* Phương trình trùng phương là phương trình có dạng:

   ax4 + bx2 + c = 0 (a ≠ 0) (1)

* Có thể đưa phương trình trùng phương về phương trình bậc hai bằng cách đặt ẩn phụ như sau:

Đặt x2 = t ≥ 0, phương trình (1) trở thành phương trình bậc hai

   at2 + bt + c = 0

c) Giải các phương trình trùng phương sau (theo mẫu)

i) 8x4 – x2 – 7 = 0

ii) 4x4 + 7x2 – 2 = 0

Mẫu: Giải phương trình 4x4 – 29x2 + 25 = 0

Giải. Đặt x2 = t, t ≥ 0, ta có: 4t2 – 29t + 25 = 0.

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Cả hai giá trị 6,25 và 1 đều thỏa mãn điều kiện t ≥ 0.

* Với t = t1 = 6,25, ta có x2 = 6,25. Suy ra x1 = -2,5 ; x2 = 2,5.

* Với t = t2 = 1, ta có x2 = 1. Suy ra x3 = -1; x4 = 1.

Vậy phương trình 4x4 – 29x2 + 25 = 0 có 4 nghiệm:

  x1 = -2,5 ;  x2 = 2,5 ;  x3 = -1;  x4 = 1.

Trả lời:

a)

• Đặc điểm chung: Đều là các phương trình bậc 4, các ẩn chỉ có số mũ bậc 2 và bậc 4. Dạng tổng quát cho các phương trình là: ax4 + bx2 + c = 0.

• Giải phương trình x4 − 5x2 − 6 = 0 bằng cách có thể.

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

• Có thể đưa việc giải phương trình x4 − 5x2 – 6 = 0 về giải một phương trình bậc hai được bằng cách đặt x2 = t (ĐK: t ≥ 0)

c)

i) 8x4 – x2 – 7 = 0

Đặt x2 = t, t ≥ 0, ta có: 8t2 − t − 7 = 0 (*)

Phương trình (*) có: a + b + c = 0 ⇒ Nghiệm của phương trình (*) là t1 = 1 > 0 (TM) Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất < 0 (loại)

Với t = t1 = 1 ⇒ x2 = 1 ⇒ x = ±1

ii) 4x4 + 7x2 – 2 = 0

Đặt x2 = t, t ≥ 0, ta có: 4t2 + 7t – 2 = 0 (**)

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

2. a) Viết tiếp vào chỗ chấm (…) để giải phương trình Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất và trả lời các câu hỏi.

Điều kiện: x ≠ ……………

- Khử mẫu và biến đổi, ta được:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

- Nghiệm của phương trình x2 – 3x – 10 = 0 là x1 = ……; x2 = ……

Hỏi x1 có thỏa mãn điều kiện nói trên không? Tương tự đối với x2?

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là: …………..

b) Đọc kĩ nội dung sau

Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu thức

- Bước 1: Tìm điều kiện xác định của phương trình ;

- Bước 2: Quy đồng mẫu thức hai vế rồi khử mẫu thức ;

- Bước 3: Giải phương trình vừa nhận được ;

- Bước 4: Trong các giá trị tìm được của ẩn, loại các giá trị không thỏa mãn điều kiện xác định, các giá trị thỏa mãn điều kiện xác định là nghiệm của phương trình đã cho

c) Giải phương trình: Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Trả lời:

a) Điều kiện: x ≠ 0; x ≠ 5

Khử mẫu và biến đổi ta được: 2x(x − 5) − x(x − 7) = (x + 5) − (x − 5)

⇔ 2x2 − 10x – x2 + 7x = 10

⇔ x2 − 3x – 10 = 0

Nghiệm của phương trình: x2 − 3x – 10 = 0 là x1 = 5; x2 = −2

Hỏi x1 = 5 không thỏa mãn điều kiện, x2 = −2 có thỏa mãn điều kiện

Vậy, nghiệm của phương trình đã cho là: x = −2

c)

Điều kiện: x ≠ ±3

Khử mẫu và biến đổi ta được: x2 − 3x + 6 = x + 3 ⇔ x2 − 4x + 3 = 0 (2)

Phương trình bậc hai thu được có a + b + c = 0 nên, nghiệm của (2) là:

   x1 = 1 (Thỏa mãn điều kiện)

   hoặc x2 = 3 (không thỏa mãn điều kiện)

Vậy, phương trình ban đầu có nghiệm là: x = 1

3. Viết tiếp vào chỗ chấm (…) để giải phương trình tích (x – 5)(x2 + 3x + 2) = 0

(x – 5)(x2 + 3x + 2) = 0 ⇔ x – 5 = 0 hoặc x2 + 3x + 2 = 0

⇔ x = 5 hoặc ……………

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là: ………………

b) Đọc kĩ nội dung sau

Để giải phương trình tích dạng A(x).B(x) = 0, ta giải các phương trình A(x) = 0; B(x) = 0. Tất cả các giá trị tìm được của ẩn đều là nghiệm của phương trình A(x).B(x) = 0.

c) Giải phương trình sau bằng cách đưa về phương trình tích

i) 3x3 – 5x2 + 2x = 0

ii) 2x3 – x2 + 2x – 1 = 0

Trả lời:

a)

(x − 5)(x2 + 3x + 2) = 0

⇔ x − 5 = 0 hoặc x2 + 3x + 2 = 0

⇔ x = 5 hoặc (x + 1)(x + 2) = 0

⇔ x = 5 hoặc x = −1 hoặc x = −2

c)

i) 3x3 − 5x2 + 2x = 0

⇔ x(x2 − 5x + 2) = 0

⇔ x = 0 hoặc x2 − 5x + 2 = 0 (*)

Giải (*): Δ = (−5)2 − 4×1×2 = 17 > 0

Vậy (*) có hai nghiệm phân biệt: Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

C. Hoạt động luyện tập - Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai

Câu 1: (trang 56 SGK VNEN Toán lớp 9 tập 2 chương 4)

Giải các phương trình sau:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Bài làm:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Câu 2: (trang 57 SGK Toán 9 VNEN tập 2 chương 4)

Giải các phương trình sau:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Bài làm:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Câu 3: (trang 57 SGK Toán lớp 9 VNEN tập 2 chương 4)

Giải các phương trình sau:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Bài làm:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Vậy (2) vô nghiệm.

Vậy, phương trình đã cho có nghiệm duy nhất: x = −3

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Câu 4: (trang 57 SGK Toán VNEN lớp 9 tập 2 chương 4)

Giải các phương trình sau bằng cách đưa về phương trình tích:

 a) x3 – 5x2 – 2x + 10 = 0

 b) x5 + 2x3 – x2 – 2 = 0

 c) (2x2 – 5x + 1)2 = (x2 – 5x + 6)2

 d) (2x2 – 3)2 – 4(x – 1)2 = 0

Bài làm:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

D. Hoạt động vận dụng - Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai

Nam và Bình được đại diện cho trường tham gia cuộc thi chạy ma-ra-tông hạng 10km. Học xuất phát cùng nhau và với cùng vận tốc là x km/h. Sau khi chạy được 2km, Nam tăng vận tốc của mình thêm 1km/h và chạy quãng đường còn lại với vận tốc không đổi là (x + 1) km/h. Bình vẫn duy trì vận tốc của mình trong cả quãng đường đua. Kết quả là Nam đã về đích sớm hơn Bình 40 phút.

a) Viết biểu thức biểu thị thời gian mà Nam hoàn thành quãng đường đua theo biến x.

b) Kết quả cuộc đua cho thấy Nam đã về đích sớm hơn Bình 40 phút. Lập phương trình ẩn x thể hiện giả thiết này và chỉ ra rằng nó có thể được thu gọn thành phương trình bậc hai x2 + x – 12 = 0.

c) Giải phương trình x2 + x – 12 = 0 để tìm vận tốc xuất phát của Nam và Bình.

Bài làm:

a) Thời gian Nam chạy với vận tốc x (km/h) là:

  Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Thời gian Nam chạy với vận tốc (x + 1) km/h là:

  Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Tổng thời gian Nam chạy hết đường đua là:

  Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

b) Thời gian Bình chạy hết quãng đường đua là: Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Đổi: 40 phút = Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất (h)

Nam về đích sớm hơn Bình Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất giờ nên:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Vậy, vận tốc khi xuất phát của Nam và Bình là 3 km/h

E. Hoạt động tìm tòi mở rộng - Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai

Với nhiều phương trình ta có thể dùng phương pháp đặt ẩn phụ để đưa về một phương trình bậc hai và giải.

Ví dụ. Giải phương trình 3(x2 + 5x)2 – 2(x2 + 5x) – 1 = 0

Hướng dẫn. Đặt t = x2 + 5x, ta có phương trình 3t2 – 2t – 1 = 0

Giải phương trình 3t2 – 2t – 1 = 0 ta được t1 = 1 và t2 = Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Thay mỗi giá trị của t vừa tìm được vào đẳng thức t = x2 + 5x, ta được một phương trình của ẩn x, Giải mỗi phương tình này sẽ tìm được giá trị của x.

Giải mỗi phương trình sau bằng cách đặt ẩn phụ:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Bài làm:

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Đặt t = 6x2 − 7x

⇒ Phương trình (1) trở thành: t2 − 2t – 3 = 0 (1')

Phương trình (1') có a−b+c=0 nên phương trình (1') có hai nghiệm là: t1=−1; t2=3

• TH1: Với t = t1 = −1

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

• TH2: Với t = t2 = 3

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Đặt t = x2 − x

⇒ Phương trình (2) trở thành: t2 − 8t + 12 = 0 (2')

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

3. Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

⇔(x2 + 4x + 4)(x2 + 4x) = 5

Đặt t = x2 + 4x

⇒ Phương trình (3) trở thành: (t + 4)t = 5 ⇔ t2 + 4t − 5 = 0 (3')

Phương trình (3') có: a + b + c = 0 nên nghiệm của (3') là:

⇒ t1 = 1; t2 = −52

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

4. (x + 1)(x + 4)(x2 + 5x + 6) = 24 (4)

⇔(x2 + 5x + 4)(x2 + 5x + 6) = 24

Đặt t = x2 + 5x + 4

⇒ Phương trình (4) trở thành: t(t + 2) = 24 ⇔ t2 + 2t − 24 = 0 (4')

Δ’= 12 − 1×(−24) = 25 ⇒ Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

⇒ t1 = 4; t2 = −6

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

⇒ Phương trình (5) trở thành: t2 − 8t + 7 = 0 (5')

Phương trình (5') có a + b + c = 0 nên nghiệm của (5') là:

⇒ t1 = 1 (tm); t2 = 7 (tm)

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

⇒ Phương trình (6) trở thành: t2 − 4t + 3 = 0 (6')

Phương trình (6') có a + b + c = 0 nên nghiệm của (6') là:

⇒ t1 = 3; t2 = 1

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

⇒ Phương trình (7) trở thành: t2 − 2t = 0 (7')

⇔ t(t − 2) = 0

⇔ t1 = 0 (tm); t2 = 2 (tm)

Giải Toán 9 VNEN Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai | Giải bài tập Toán 9 VNEN hay nhất

►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Giải Bài 8: Phương trình quy về phương trình bậc hai VNEN Toán 9 file PDF hoàn toàn miễn phí.

Đánh giá bài viết
5.0
1 lượt đánh giá
CÔNG TY CỔ PHẦN TRUYỀN THÔNG HDC VIỆT NAM
Tầng 3, toà nhà S3, Vinhomes Skylake, đường Phạm Hùng, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
Liên hệ quảng cáo: tailieucom123@gmail.com
Copyright © 2020 Tailieu.com
DMCA.com Protection Status